Sayfalar

30 Kasım 2012 Cuma

Gazze Şehrinde Dini Durum

Gazze nüfusunun büyük bir çoğunluğu Arapça konuşan, neredeyse tamamı Sünni olan Müslümanlardan oluşmaktadır.

Fatimiler'in yönetimindeyken Gazze'deki nüfusun çoğunluğu Şii'ydi. Ancak Selahaddin'in şehri fethetmesinden sonra aynı zamanda emrindeki Arap, Kürt ve Türk askerlerin birliğini sağlayan Sünniliğin şehirde yayılmasına öncülük etti.

Şehirde 3.500 kişilik küçük bir Arap Hıristiyan azınlık vardır.

Gazze Şehrinde İklim Durumu

Gazze, ılık kışları ve kuru, zaman zaman sıcak yazları ile görece ortalama bir Akdeniz iklimine sahiptir.
İlkbahar Mart - Nisan aylarında başlar ve ortalama 33 °C'lık sıcaklık ile Temmuz ve Ağustos en sıcak aylardır.
En soğuk ay 7 °C'lık sıcaklık ortalaması ile Ocak ayıdır.
Yağmur nadir olarak Kasım ve Mart ayları arasında, yıllık ortalama 295 mm'lik bir yağış miktarı ile yağar.

Gazze Şehrindeki Eski Şehir ve Mahalleler

Eski şehir, Gazze'nin merkezinin esas kısmını oluşturur.
Gazze şehri iki kısma ayrılır:
1-Kuzey kısmı (Daraj bölgesi), aynı zamanda Müslüman bölgesi olarak da bilinmektedir.
2-Güney kısmı (Zeytun bölgesi), burası da Hıristiyan bölgesi olarak bilinmektedir.
Yapıların çoğu Memlûk ve Osmanlı döneminden kalmış olsa da daha önceki dönemlerden de kalma eserler vardır.

Eski Gazze Şehri'nin Kapıları

Eski Gazze şehrinin 7 tane tarihi kapısı vardır: 
  1. Bab Askalan (Aşkelon Kapısı)
  2. Bab al-Darum (Deir el Balah Kapısı)
  3. Bab al-Bahr (Deniz Kapısı)
  4. Bab Marnas (Marnas Kapısı)
  5. Bab al-Baladiyah (Şehir Kapısı)
  6. Bab al-Khalil (Hebron Kapısı) 
  7. Bab al-Muntar (Tell al-Muntar Kapısı)

GAZZE ŞEHRİ İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER

Gazze Şehri'nin Coğrafi Yapısı

Gazze şehir merkezi, 45 rakımlı alçak, yassı ve yuvarlak bir tepenin üstüne kurulmuştur.

Modern şehrin büyük bir kısmı, Gazze'nin dış mahallelerini oluşturacak şekilde özellikle kuzeye ve doğuya doğru genişlemiştir. Gazze'nin sahili ve limanı şehrin merkezinin 3 km batısında konuşlanmıştır ve aralarındaki boşlukta yassı tepelerle doludur.

Gazze Kelimesinin Etimolojisi

Zev Vilnay'a göre, Arapça "Ġazza" kelimesinden gelen "Gazze" adı, orijinal olarak Kenan dilinde/İbranice "güçlü" anlamındaki (ʕZZ)'den gelmektedir ve Arapça'ya, Fransızca "güçlü yer", İngilizce "güçlü kale" anlamına gelen İbranice "ʕazzā" kelimesinden geçmiştir.
Mariam Shahin'e göre Kenanlılar şehre Gazze adını verdi.

Gazze Şehri'nin Konumu

 Gazze Şehri'nin Konumu
Gazze (Arapça: غزة, /ˈɣazːa/; İbranice: עזה, Azza, /ˈʕaza/), Filistin'in güneybatısında bulunan, Gazze Şeridi'nin en büyük şehridir.
Akdeniz sahilinden 4 km içeride kurulmuş olan Gazze'nin nüfusu 450.000'dir.

29 Kasım 2012 Perşembe

Gazze Şeridi'nin Coğrafyası

 Gazze Şeridi
Gazze Şeridi Orta Doğu'da, 31-25 Kuzey enlemleri, 34-20 Doğu boylamları arasında bulunmaktadır. İsrail ile 51 kilometre ve Mısır ile 11 kilometre uzunluğunda kara sınırı vardır.
Akdeniz'de 40 kilometre uzunluğunda bir sahil şeridine sahiptir.
Gazze Şeridi ılıman bir iklime sahiptir.
Kışları serin, yazları sıcaktır.

Gazze Şeridi'nde Demografik Yapı

Gazze'de Deniz Sahilinden Bir Görünüm
Gazze Şeridi'nde yaklaşık 1,5 milyon Filistinli yaşar.
Bunların çoğunluğu 1948 İsrail-Filistin Savaşı sırasında İsrail'den kaçan veya atılanlardır.
1967 yılına gelindiğinde nüfus 1948'e göre 5 kat artmıştı.
Fakirlik ve işsizlik de aşırı nüfus artışı, savaş vb. nedenlerden dolayı çok yükselmiştir.

Gazze Şeridi'nin Konumu ve Komşuları

Gazze Şeridinin Komşuları
Gazze Şeridi (Arapça: قطاع غزة , Kıta'a Gazze, İbranice: רצועת עזה Retzu'at 'Azza), Filistin'in batısında, Akdeniz kıyısında bir sahil şerididir.
Filistin Özerk Yönetiminin kontrolündedir.

Adını, en büyük şehri Gazze'den alır.
Güneybatı'da Mısır, kuzeyde ve doğuda İsrail ile komşu, uzunluğu 41 km., genişliği ise 6 ile 12 km. arasında değişen Gazze Şeridi'nin 360 km²lik alanında 1.5 milyon insan barınır.

Gazze'de İletişim Bilgileri

2012 Yılının Başlarında, Saldırılardan Önce Gazze'den Bir Cadde
Kullanılan telefon hatları: 349,000 (2005)
Radyo yayın istasyonları: AM 0, FM 8, kısa dalga 0 (2005)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 1 (2005)
Internet servis sağlayıcıları: 3 (1999)
Internet kullanıcıları: 243,000 (2005) (Batı Şeria dahil)


Gazze'de Nüfus Bilgileri

Gazze'de Deniz Kıyısından Bir Görünüm
Nüfus: 1,551,859 (Temmuz 2009 verileri)
Yaş Yapısı: 0-14 yaş: %48.1 (erkek 351,642; kadın 335,060)
15-64 yaş: %49.4 (erkek 360,147; kadın 345,318)
65 Yaş ve üstü: %2.6 (erkek 15,231; kadın 21,359) (2006 tahmini)
Nüfus artış oranı: %3.71 (2006 verileri)
Mülteci oranı: 1.48 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
Cinsiyet Oranı: doğumda: 1.05 erkek/ kadın
15 yaş altında: 1.05 erkek / kadın
15-64 yaş: 1.04 erkek / kadın

Gazze'nin Coğrafi Bilgileri

 Filistin'in Konumu
Konum: Orta Doğu'da, Mısır ve İsrail arasında yer almaktadır.
Coğrafi konumu: 31.25 Kuzey enlemi, 34.20 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Orta Doğu
Yüzölçümü: 360 km²
Kara sınırları: toplam: 62 km
Sınır komşuları: Mısır 11 km, İsrail 51 km
Deniz Kıyısı: 40 km

Gazze'de Ulaşım ve Taşımacılık

İsrail Saldırılarında ağır hasar gören Yaser Arafat Uluslararası Havaalanı
Su yolları: yok
Limanlar: Gazze
Hava alanları: 2 (2006 verileri)

Gazze'ye ulaşım, İsrail'in uyguladığı abluka yüzünden çok zor olmaktadır. 

Gazze'de Devlet Yönetimi

Gazze'nin İdaresini Elinde Bulunduran HAMAS'ın Bayrağı
Ülke adı: Resmi kısa biçimi: Gazze Şeridi
Yerel kısa biçimi: Qita Ghazzah
İngilizce: Gaza Strip

Gazze'de şu an bütün resmi binalar, İsrailin 8 gün süren saldırıları sonucu yıkılmıştır(Kasım 2012).
Bu saldırılarda 161 Gazzeli şehid olmuştur. 

 

Gazze'de Ekonomik Veriler

2007 Yılındaki Gazze Şehrinden Bir Görünüm
(Bu görüntülerden sonra, İsrail, Gazze'ye iki defa saldırdı ve şehri yerle bir etti.
GSYİH: Satınalma gücü denkliği 5.327 milyar dolar (2005 tahmini)
GSYİH - reel büyüme oranı: %4.9 (2005 verileri)
GSYİH - kişi başına: Satınalma Gücü Denkliği 1,000 dolar (2000 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: Tarım: % 8
Sanayi: %18.2

İngilizler, Sadece 22 Ülkeyi İşgal Edemediler

İngilizlerin İstila Edip, Talan Edemediği Ülkeler
Dünyadaki 192 ülkeden sadece 22'sinin tarih içinde hiçbir dönem İngiliz sömürgesi altında yaşamadığı ortaya çıktı.
Diğerleri ise, bir süre de olsa İngiliz sömürgesi oldu.
İngilizler sömürgeci kimlikleriyle bilinir.
Yeni yayınlanan bir kitapta, İngilizlerin sömürgeci kimliğiyle ilgili ilginç veriler ortaya koyuldu.
İngilizlerin dünyanın yüzde 90'ını işgal ettiği belirtildi.
Britanya İmparatorluğu'nun dünyanın varoluşundan bu yana hiç işgal edemediği ülke sayısı ise sadece 22.

23 Kasım 2012 Cuma

Fas'ta Kültür ve Sanat

Fas kültürünün en tipik özelliği “sûk” denilen pazar yerleridir.
Dar ve kıvrımlı sokaklara sâhib olan şehirlerde bu caddeler "sûk" denilen pazar yerlerine açılır.
Modern şehirlere de sâhib olan ülkenin en büyük ve en modern şehri olan Kazablanka 1908’de Fransızlar tarafından kurulmuş Avrupai bir şehirdir.

Fas'ta Eğitim Şartları

Fransızlar zamanında önem verilmeyen eğitime bağımsızlıktan sonra çok önem verilmiştir.
İlk ve ortaokul sayıları arttırılırken, ilköğretim parasız ve mecbûrî tutulmuştur.
Ülkedeki üniversite sayısı üçtür.
Bunlardan Fes’te bulunan Keyruvan İslâm Üniversitesi, dünyâda kurulan ilk üniversitedir.

Fas'ta Sosyal Hayat

Fas'ta Nüfusu bir milyonu aşan şehirleri şunlardır:
Kazablanka, Fes, Marakeş, Meknes, Oujda, Sofi, Torger ve Tetovan’dır.
Başşehri Rabat’tır.
Göçebeler, kıl keçisi yününden yapılmış çadırlarda yaşarlar.

22 Kasım 2012 Perşembe

Fas Ekonomisinde Hayvancılığın Yeri

Büyükbaş, küçükbaş ve kümes hayvancılığı olarak yaygın bir şekilde yapılır.
Yarış atlarının yetiştirilmesinde dünyâca meşhur bir ülkedir.
Soğuk hava depoları ve kombinaları yetersiz olduğundan, hayvan ihracatını canlı hayvan olarak gerçekleştirmektedir.

Fas'ta Sanayi

Orman ürünlerinden sedir ve meşe keresteleri elde edilir.
Ayrıca mantar üretimi, ormanların ekonomiye olan mühim katkılarındandır.
Mâdenlerden fosfat üretiminde dünyâ üçüncüsüdür.
Manganez ve diğer mâdenler işletilmektedir.

Fas'ta Siyasi Hayat

Fas, meşruti monarşi ile idare edilir.
Ülke idârî bakımdan 16 eyalet ile 2 vâliliğe bölünmüştür.
1970 senesinde halk oyuyla kabul edilen anayasaya göre, yasama kurumu sâdece millet meclisinden meydana gelen parlamentodur.
Seçimle gelen meclisin yetkileri sınırlıdır.

Fas'ta İklim Şartları

Ülkede genel olarak üç farklı iklim tipi görülür.
Akdeniz kıyılarında hâkim olan bol yağışlı Akdeniz iklimi, Atlas Okyanusu kıyılarında, batı rüzgârlarına açık deniz iklimi görülür.
Ülkenin orta kesimleri olan Atlas Dağları ve aralarındaki vâdilerde serin bir iklim hüküm sürerken, özellikle güney-doğu olmak üzere iç kesimlerde çöl iklimi hâkimdir.
Ülkenin sıcaklık ortalamaları, kıyılardan iç kesimlere doğru gittikçe artarken, yağış ortalamaları ise azalma gösterir.

FAS'TAKİ AKARSULAR

Fas, akarsu bakımından oldukça zengindir.
Bu zenginlik sayı bakımındandır.
Çünkü ülke zirâati için çok büyük önem taşıyan bu akarsular, su bakımından oldukça düzensizdir.
Yağış mevsimlerinde debileri oldukça artan sular, kurak mevsimlerde azalır.
Akarsular genellikle Atlas Dağlarından doğar.
Önemli akarsuları Atlas Okyanusuna dökülür.
Fakat ülkenin en uzun ve dolayısıyla en kayda değer akarsuyu olan Muluya Irmağı Akdeniz’e dökülür. Bundan başka Akdeniz’e dökülen akarsular genellikle kıyılara yakın yerlerden, özellikle Rif Sıradağlarından doğan kısa akarsulardır.

19 Kasım 2012 Pazartesi

Fas'ta Nüfus Yapısı



Demografi
Yıl
Nüfus
(Bin)
Yıllık Artış(%)
1960
11.626
-
1971
15.321
2,89
1982
20.450
3,04
1994
26.019
2,27
2004
29.840
1,47
Nüfûsunun büyük bir kısmını Araplar ve Berberiler teşkil eder.
Ülkenin en eski yerleşik halkı Berberilerdir.
Müslümanlar her gittikleri yerde olduğu gibi, insanlara İslâmiyeti yayıp, bütün Müslümanlar kardeştir emri gereğince onlarla kaynaşmışlardır.
Bu sebepten Arap dili ve kültürü 12. ve 15. yüzyıllarda yerli halk tarafından benimsenmiştir.
Fakat hâlen Berberi kültür ve âdetlerinin devam ettiği yöreler mevcuttur.
Buralar genellikle dağlık bölgelerin iç kısımlarıdır.

Fas Ekonomisinde Tarımın Yeri

Fas ekonomisinin temelini zirâat teşkil etmektedir.
Yeni yeni modernleşmeye başlayan zirâatin yanısıra, ikinci derecede önem taşıyan ekonomik saha hayvancılıktır.
Bunları sırasıyla madencilik ve sanâyi tâkip eder.
Tarım ürünlerinin başında, buğday, mısır, arpa, üzüm, hurma, fıstık; turunçgiller, patates, zeytin ve sebze gelir. Tütün ve pamuk ekimi oldukça azdır.
Modern zirâat usûllerinin kullanılması yeni olduğu için üretilen ürünler ülke ihtiyacını ancak karşılayabilmektedir.

Fas'ta Bölgelere Göre GSMH



Sıralama
Bölgeler
Toplam GSMH
İçindeki Payı
1
Grand Casablanca
18,8 %
2
Souss-Massa-Draâ
12,2 %
3
Rabat-Salé-Zemmour-Zaer
9,8 %
4
Marrakech-Tensift-El Haouz
8,2 %
5
Tangier-Tétouan
7,4 %
6
Oriental
7,1 %
7
Gharb-Chrarda-Béni Hssen
6,9 %
8
Doukkala-Abda
5,4 %
9
Chaouia-Ouardigha
5,2 %
10
Meknès-Tafilalet
4,9 %
11
Fès-Boulemane
4,2 %
12
Tadla-Azilal
4,2 %
13
Sahra vilayetleri
3,0 %
14
Taza-Al Hoceima-Taounate
2,7 %

Kaynak :DEPF Maliye ve Ekonomi Bakanlığı

FAS EKONOMİSİ

Fas Afrika'nın en büyük beşinci ekonomisine sahiptir.
Cezayir'den sonra, Mağrip'in ikinci büyük ekonomisidir.
2008 yılında Fas büyüme oranı yaklaşık %6,5 idi.
Fas Afrika ortalamasına göre güçlü bir gayri safi yurtiçi hasılaya sahiptir.
2008'de 8.52 milyar dolar civarında olan, ya da kıtanın toplam GSMH'nin% 9'u Fas'a aittir.
Fas da 1999 yılında Kral VI Muhammed tahta çıkmasından bu yana her yıl ortalama %8 büyüme oranı yakalamıştır.

Fas'ın Yeraltı Kaynakları

Yer üstü kaynaklarına göre, yeraltı kaynakları çok fazladır.
Yeraltı kaynakları ülke ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır.
Fas'ta çıkarılan madenlerin başında fosfat gelir.
Mâdenlerden fosfat üretiminde dünyâ üçüncüsüdür.

Fas'ta Dış Ticaret

Tanca'nın İspanya'ya yakın olması ve bu sayede iki ülke arasında yapılan ve 45 dakika süren feribot seferleri sayesinde İspanya ile ticaret gelişmiştir.
Bunun yanında günlük olarak Fransa'nın Güney ve liman kenti olan Marsilya şehrine de seferler düzenlenmektedir.
İhracât, her tonajda gemilerin yanaşmasına müsait olan Kazablanka ve Tanca limanlarından yapılır.


18 Kasım 2012 Pazar

FAS'IN VİLAYETLERİ

Fas'ın vilayet ve alt bölgeleri, 1997'de mahallileştirme/bölgeleştirme yasasının yürürlüğe girmesi ile oluşmuş idari yapılanmadır.
Fas'ın 16 bölgesi; 61 adet vilayet (13 adet) ve alt bölge (Fransızca: province - 48 adet) ile bölümlendirilmiştir.
Her vilayet ve alt bölge de ilçelere (Fransızca: cercle, çoğul Fransızca: cercles), belediyelere (Fransızca: commune, çoğul Fransızca: communes) veya kent belediyelerine (Fransızca: commune urbaine, çoğul Fransızca: communes urbaine) ve büyük metropollerde mahal/bölge/ilçe (Fransızca: arrondisment)'lara bölünmştür.

Fas'ta Vilayet Kavramı

Fas'ta idari yapılandırmada vilayet oluşumu 1981'de gerçekleştirilmiştir.
Böylece "bir çok alt bölge veya ilçe veya her ikisi birden biraraya getirilmiş böylece Kazablanka gibi gelişen yerleşimlerin ve büyüyen nüfusların ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek idari yapılandırmaya sahip büyük şehir yerleşimleri oluşturulması planlanmıştır."

1997 Yılına Kadar Fas'taki Coğrafi Bölgeler

Fas'ta idari yapılanma karışıktır.
Bağımsızlığından 1997'ye kadar, aynı seviyede olan altbölge ve valiliklere bölünmüştü.
1997 yılına kadar Fas 7 coğrafi bölgeye bölünmüştü:
Orta, Doğu, Kuzey-Orta, Kuzeybatı, Günay-Orta, Güney ve Tansift.

FAS'IN BÖLGELERİ

Fas Bölgeler Haritası
Fas'ın bölgeleri 1997'de mahallileştirme/bölgeleştirme yasasının yürürlüğe girmesi ile oluşmuştur.
Fas aşağıda listelendiği gibi 16 bölgeye ayrılmıştır.
Bölge Fas'ın mevcut en yüksek idari kademesidir.
Bölgeler vilayet ve alt bölge olarak 61 adet alt kademe ile bölümlendirilmiştir.
Bölgeler Kral'a bağlı valilerce yönetilir.
Vali aynı zamanda bulunduğu/yaşadığı vilayetin (veya belediyenin) idareciliğini de yapar.
Bölgelerin başkentleri, nüfus ve yüzölçüm bilgileri aşağıdaki tablodaki gibidir:

16 Kasım 2012 Cuma

FAS'TAKİ OVALAR

Ovalık kesimleri 500 km olan Akdeniz ve 1100 km olan Atlas Okyanusu kıyıları boyunca çok dar bir şerit hâlinde bulunur.

Bu ovaların en önemlileri:
Atlas Okyanusu kıyılarındaki Tensift ve Oum er-Rabia ovalarıdır.
Ayrıca Bou Begreg ve Udian da önemli ovalardandır.
Sebou havzası 36.000 km2 yüzölçümü ile alçak platoları, nehirleri, tepeleri ve verimli ovaları ile burada bulunur.
Garb ovasında şeker pancarı, pirinç, şeker kamışı ve tütün yetiştirilir ve bu ova içindeki mantar meşesi ve okaliptüs işletmelerinin olduğu Maâmora ormanı ile diğerlerinden ayrılır.

Fas'ta Sosyal Yardım Fonları

Sosyal Güvenlik Ulusal Fon (La Caisse Nationale de Sécurité Sociale-CNSS), Nisan 1961 tarihinden itibaren, ücretliler için Fas sosyal güvenlik programını yönetmektedir.
Bu kamu kurumu, şirketlerden prim toplamaktan ve ayrıca ekonominin temel sektörlerinde çalışan işçilerin (sanayi ve ticaret, tarım, balıkçılık ve esnaf) sosyal güvenlik şemsiyesi altındaki masraflarını karşılamkatan sorumludur.
Sosyal güvenliğin şemsiyesi; hastalıklar, hamilelik, sakatlık ya da yaşlılık bir sonucu olarak ücret kaybına karşı, işçileri (ve ailelerini) korur.
Yaklaşık 5.000 personeli ile, kurum, ülke genelinde 50 ofis ile yayılıdır.

FAS'TAKİ ÇÖLLER

Güneyde, Erg Çebbide, Cezayir sınırı yakını, Fas'ın taş ve kumla kaplı en büyük bölgesidir.
Burada kumulların yüksekliği 200 metreye ulaşmaktadır.

Fas'ta Mimari Çeşitlilik

Fas'ta Geleneksel Bir Salon
Geçen yüzyılın altmışlarında popüler olan ve ortaklaşa yapılan sergilerle gelişen, manda döneminin sanatta etkisini bu dönemin Fas resimlerinde görülebilir.
Fas'ta dekorasyonda görülen çeşitlilik ve renklerdeki kontrast, ülkedeki ve çevresindeki medeniyetlerin çeşitliliğinin yansımasıdır.
Geleneksel Fas modası pek çok kültür ve geleneğin çeşitliliğinin sonucu olarak Fas millî giyimini karakterize eder.

FAS'TAKİ DAĞLAR

Yüksek Atlas Dağlarıve Atlas Köyü'nden Bir Görünüm
Rif Sıradağları ülkenin en kuzeyinde olanıdır.
Akdeniz kıyılarına paralel olarak Cebelitarık Boğazının doğu bölümünden başlar.
Doğuya doğru ilerler.
Bu dağ silsilesinin en yüksek noktası Tdeguen Dağı olup, 2465 m’dir.
Rif Dağlarının ülke içerisinde kalan doğu ucunun güneyinden başlayıp, kuzey-doğu, güney-batı istikametinde yer alan sıradağlar Orta Atlaslar ismini alır.
Rif Sıradağları ile Orta Atlas Sıradağları birbirlerinden Taza Vâdisi ile ayrılırlar.
Bu vâdi batı kesimlerde Rif Dağları ile Yukarı Atlas Sıradağları arasında da bir geçiş bölgesidir.
Orta Atlaslar, Rif Sıradağlarına göre genel olarak biraz daha yüksektirler.
En yüksek noktası 3000 m civârındadır.
Yukarı Atlaslar ülkenin en uzun sıradağlarıdır.
Atlas Okyanusunun Agadir kıyılarından başlayan sıradağlar, güney-batı, kuzey-doğu istikâmetinde ülkenin ortak kısımlarındaki Orta Atlas Sıradağlarının hizâsına gelince, bir dirsekle batı-doğu istikâmetine yönelir. Yukarı Atlas Sıradağları en önemli geçidi olan Telouet Geçidi ile âdeta ikiye ayrılır.
Batıdan doğuya doğru gittikçe alçalan bir süreklilik gösterir.
En yüksek noktası, aynı zamanda ülkenin de en yüksek noktası olan batı kısmındaki Toubkal Dağı olup, 4165 m yüksekliğe sâhiptir.
Ülkede bulunan sıradağların sonuncusu ve en güneyde olanı Anti Atlas Sıradağlarıdır.
Bu sıradağlar da güney-batı kuzey-doğu istikâmetinde batıdan doğuya doğru gittikçe yükselen bir özellik arzeder.
Doğu kesimlerinde 3000 m yüksekliğe kadar eriştiği görülür.
Atlas kıyılarında iyice alçalır.

Afrika'da bulunan sıra dağ dizisi olan Atlas Dağları kıtanın kuzeybatısında Fas'tan başlayarak, Cezayir ve Tunus ülkelerine uzanır.
Dağlar Fas'ın üçte ikisini kaplar ve yüksek doruklara erişir.
4.000 metreyi geçen dorukları bulunur.
Fas'ın en yüksek noktası olan Cebel Toubkal (Toubkal Dağı),  4.165 metredir.
Fas'ta 4 ana dağ sırası bulunur:

15 Kasım 2012 Perşembe

Fas Topraklarında Avrupalıların İstila ve İşgalleri

1885'li Yıllarda Fas'ın Tanca Şehrinde Kadınlar Tasvir Ediliyor
15. yüzyılda, Atlantik kıyılarındaki başarılı Portekiz saldırı ve istilâları Fas'ı derinden etkilememişti.
Napolyon Savaşları'nın ardından gittikçe İstanbul'dan bağımsız hareket etmeye başlayan Mısır ve Kuzey Afrika ile Bey'lerin hükmü altındaki korsanlar Avrupa için kolonicilik bakımından cazip hale geldiler.
İlk olarak Fransa, 1830'lu yılların başlarında Fas ile ciddi şekilde ilgilenmeye başladı.
Birleşik Krallık'ın Fas'taki Fransız nüfûzunu 1904 yılında tanıması Alman İmparatorluğu'nu kızdırdı.
Haziran 1905 krizi Algeciras Konferansı'nda çözüldü.

1666–1912 Alaouite İdâresi Altında Fas Toprakları

1880 Yılında Tanca Şehrini Gösteren Bir Fotoğraf
Saadîler'in ardından Alaouite hânedanı yönetime geldi.
Bu sıralarda Fas, İspanya ve Osmanlı'nın nüfuz mücadeleleri ile baskılarına mâruz kalıyordu.
Alaouite hânedanı kısa süre için, kendisinden önce gelen hânedanlara nazaran daha küçük bir alanda, sessiz bir zenginlikte hüküm sürdüler ve pozisyonlarını korudular.
1684 yılında Tanca'yı ilhâk ettiler.

Fas Topraklarının İslamla Şereflenmesi

Rabat'taki Hassan Kulesi, 1199'da tamamlanmamıştır. 
Devrinin, dünyanın en yüksek minaresi olma özelliğindedir.
7. yüzyılda, İslam Devleti gücünün doruğundayken, Fas'taki ilk fethi Şam Emevileri'nin hizmetindeki bir komutan olan Ukba ibn Nafi komutasındaki İslam ordusu yaptı.
670 yılındaki bu ilk fethin ardından Ukba ibn Nafi'nin halefleri Fas'ın fethini tamamladılar ve 683 yılında ülkeye "Maghreb al Aqsa" (En Uzak Batı) adını verdiler.

Roma İdaresi Altında Fas

Volubilis'te Roma Devrinden Kalma Bir Mozayik
Kuzey Afrika ve Fas, Akdeniz uygarlığına erken klasik dönemde Fenikeli tüccarlar ve koloniler sayesinde -oldukça yavaş ve geç- dahil olmuştur.
Fenikelilerin gelişiyle, Akdeniz'in bu stratejik köşesi Roma'nın ilgi alanına girmiş ve kısa süre sonra da bu bölge Moritanya Tingitana adıyla Roma'ya dahil olmuştur.
5. yüzyılda bölge Vandallar ve Vizigotların eline geçti.
Bunu, Bizans idaresi izledi.

M.Ö. Fas Toprakları

 Fas'ta Tarihi Kalıntılar
Bugünkü Fas topraklarındaki ilk yerleşimler Cilalı Taş Devri'ne (M.Ö. 8000 yıllarından kalma, Capsian kültürüne ait kalıntılar) aittir.
Kalıntılar, o devirde Fas'ta büyük bir kuraklık yaşandığını göstermektedir.
Birçok teorisyen, Berberîlerin ataları olarak kabul ettikleri Amazigh adında bir halkın bu devirde var olduğuna inanır.

14 Kasım 2012 Çarşamba

Fas'ta Konuşulan Diller

Kardeşler Üniversitesinde Kış Manzarası
Resmî dilleri Arapça olmasına rağmen devlet dairelerinde Fransızca kullanılmaktadır.
Halk arasında kullanılan Arapça'ya Darija denilir ve diğer Arap ülkeleriyle karşılaştırıldığında değişiktir.
Aynı zamanda ülkede yoğun olan Berberilerinde kullandığı farklı diller bulunmaktadır.
Bunların basında Sheluh veya Shelha dili, güneyde Sousi halkı tarafından konuşulmakta, Kuzeyde ise Tamazigt dili kuzey berberileri tarafından kullanılmaktadır.

Fas'ta Su Kaynakları

Fas'ta Bir Şelale
Fas su kaynakları, Dünya su kaynakları endeksi ortalamasına göre (ortalama 9,1'e göre), su kaynaklarında 5,4 puanla ve su zenginliği endeksine göre 46. sırayla, orta ila zayıf arasında addedilir.
Toplam yenilenebilir su kaynağına göre sıralandığında yıllık 20~23 milyar m3lük hacimle 174 ülke arasında 114. sırada yeralır ve temiz su kaynağında yıllık 12,6 km3'lük hacimle de 41. sırada yer alır.

Fas'ın Bitki Örtüsü

Tarudant Şehrinin Surları
Ağırlıklı olarak akdeniz bitki örtüsü karakteri gösterir.
Dağlık bölgeleri ağaçlara, (ardıç, meşe, sedir vd.) ve diğer dağ bitkilerinin büyümesine imkan verir. Ovalarında zeytin, sakız ağaçları yetişir.
Ayrıca Atlas dağları ağaçların büyümesi için uygun ortama imkan sağlamaktadır.
İç bölgelerde Alafh ve Binalşibh'de ağaçlara ev sahipliği yaparken ve güney bölgelerde ise vahalar palmiye ağaçlarının büyüme için ideal yerlerdir.

Fas Coğrafyası

Fas'ın Afrika ve Dünya Üzerindeki Konumu
Fas Afrika'nın kuzeybatısında bir ülkedir.
Atlantik okyanusu kıyıları Cebelitarık boğazı ile Akdeniz kıyılarını ayırır.
Güneyinde tartışmalı Batı Sahara bölgesi ile güney ve güneydoğusunda Cezayir bulunmaktadır.
Batısında atlantik kıyılarına yakın Kanarya adaları ve Madeira Adaları bulunmaktadır.
Kuzeyinde Cebelitarık İspanya'yı Fas'tan ayırır.

Fas'ın Konumu ve Komşuları

Fas'ın Komşuları ve Konumu 
Fas (Arapça: المغرب El Mağrip), resmî olarak Fas Krallığı (Arapça: المملكة المغربية), Kuzey Afrika'da yaklaşık olarak 32 milyon nüfusa ve 447,000 km2 yüzölçüme sahip bir ülkedir.
Başkenti Rabat ve en büyük şehri de Kazablanka'dır.
Fas'ın, Atlantik Okyanusu'dan, Cebelitarık Boğazını çevreleyip Akdeniz'de son bulan uzun bir sahil şeridi vardır.

Fas Adının Kaynağı

Merakeş'te Tarihi Bir Kapı
Tam Arapça ismi El-Memleke El-Mağribiyye (Batı Krallığı)'dır.
Genellikle El-Mağrip (Batı) ismi kullanılır.
Tarihî referanslarda, ortaçağ Arap tarihçileri ve coğrafyacılar, Fas'ı El-Mağrip el Aqşá (En Uzak Batı) olarak anmışlardır.
Aynı şekilde, Cezayir için El-Mağrib al Awsat (Orta Batı) ve Tunus için de El-Mağrip al Adna (Yakın Batı) denmiştir.

Fas'ta Ulaşım ve Taşımacılık

El-Fena Üniversitesi'nden Bir Görünüm
Demiryolları: 1,907 km
Karayolları: 57,493 km (2004)
Su yolları: yok
Boru hatları: Ham petrol 362 km; petrol ürünleri 491 km; doğal gaz 241 km

Fas'ta Ekonomik Göstergeler

5. Muhammed Türbesi
GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 147 milyar $ (2006 verileri)
GSYİH - reel büyüme oranı: %6.7 (2006 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %13.3
endüstri: %31.2
hizmet: %55.5 (2006 verileri)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %2.8 (2006 verileri)
İş gücü: 11.25 milyon (2006 verileri)

Fas'ta İletişim Bilgileri

Hassan Kulesi
Kullanılan telefon hatları: 1,341,200 (2005)
Telefon kodu: 212
Radyo yayın istasyonları: AM 27, FM 25, kısa dalga 6 (1998)
Radyolar: 6.64 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 35 (1995)
Televizyonlar: 3.1 milyon (1997)

Fas'ta Devlet Yönetimi

Rabat'ta Kale Kapısı
Ülke adı: Resmi tam adı: Fas Krallığı
kısa şekli : Fas
Yerel tam adı: Al Mamlakah al Maghribiyah
yerel kısa şekli: Al Maghrib
ingilizce: Morocco
Yönetim biçimi: Meşruti Krallık
Başkent: Rabat

Fas'ta Nüfus Bilgileri

Resimde Eski Bir Şehrin Enkazı 

Yıl
Milyon
1971
15.7
1990
24.8
2009
34.8
Nüfus: 34,859,364 (Temmuz 2009 verileri)
Nüfus artış oranı: %1.55 (2006 verileri)
Mülteci oranı: -0.87 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 40.24 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 70.94 yıl
erkeklerde: 68.62 yıl

Fas'ın Coğrafi Bilgileri

Fas'ta Çöl Manzarası
Konum: Kuzey Afrika, Kuzey Atlas Okyanusu ve Akdeniz kıyısında, Cezayir ve Batı Sahra arasında yer alır.
Coğrafi konumu: 32 00 Kuzey enlemi, 5 00 Batı boylamı
Haritadaki konumu: Afrika
Yüzölçümü: 446,550 km²
Sınırları: toplam: 2,017.9 km

Gagavuzya'da Ulaşım ve Taşımacılık

Gagavuzya'da kullanılmakta bulunan karayollarının uzunluğu 451,5 km.dir.
Bunlardan 219,8 km ulusal karayolları, 192 km ise mahalli karayollarıdır.
Karayollarının % 86'sı asfaltdır.
2000 Yılında nakliyat şirketleri tarafından 2,3 bin ton eşya (1999 yılına göre % 62) ve 383,5 bin yolcu (1999 yılına göre % 84) taşınmıştır.
Eylül 2001 döneminde nakliyat şirketleri tarafından 1,4 bin ton eşya (2000 yılının aynı dönemine göre % 67) ve 291,5 bin yolcu (2000 yılının aynı dönemine göre % 106) taşınmıştır.

GAGAVUZYA İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER

Gagavuzya'da Valkaneş Serbest Bölgesi

Gagavuz Bölgesi'nin ilk serbest girişimcilik bölgesi olan Valkaneş Sanayi Parkı 143,7 Hektarlık arsaya sahip olarak Moldova Cumhuriyeti'nin güneyinde üç ülkenin (Moldova, Romanya, Ukrayna) kavuştuğu yerde bulunmaktadır.
Romanya ile sınıra kadar 35 km, Ukrayna ile sınıra kadar 1 km. Serbest Girişimcilik Bölgesi, Tuna nehri üzerindeki Reni Deniz Limanı (Odesa Bölgesi, Ukrayna, 38 km.) ve Galats Deniz Limanı (Romanya, 48 km.) ile bağlayan ana demiryolu hattının yanında bulunmaktadır.
Odesa şehri 260, Kişinev şehri 180 km. uzaklıktadır.

Gagavuzya'da Sanayi Kuruluşları

Gagavuzya'da Bir Kilisenin İçi Görünüyor
  • Basarabia-Agroexport Konsorsiyumu (Meyve-Sebze Konserveleri, Meyve Suları)
  • Betonarme Mamulleri Fabrikası
  • Bir Kilim Fabrikası
  • Elektrotermik Makinaları Fabrikası
  • Et Kombinası

Gagavuzya'da Tarımın Ekonomiye Etkisi

Tarım sektörü, gıda ve tarıma dayalı sanayinin hammadde ihtiyacını karşılamaktadır.
Bölge nüfusunun çalışma çağındaki kesimin büyük bir kısmı bu sektörde istihdam edilmekte olup, Gagavuzya'nın sosyo-ekonomik gelişmesinin temeli de tarıma dayalıdır.
Öncelikli tarım dalları: üzümcülük, meyva ve sebzecilik, tütüncülük, mısır, tahıl ürünleri üretimidir.
Gelişmiş bir alt sektör olarak ayçiçeği ve mısır tohumculuğuda önem arz etmektedir.

GAGAVUZYA İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER

Gagavuzya'da İç Ticaret

Vulkaneşti'de Dev Sütun
2000 Yılında perakende satış cirosu 76 milyon ML tutarında gerçekleşmiştir (1999 yılına göre % 88,1).
1 Ocak 2001 tarihi itibariyle perakende ticaretteki 46 günlük ticareti temin eden mal stoku 12 milyon ML tutarındaydı.*
Ocak-Eylül 2001 döneminde perakende satış cirosu 72 milyon ML tutarında gerçekleşmiştir (2000 yılının aynı dönemine göre % 121).
1 Ekim 2001 tarihi itibariyle perakende ticaretteki 50 günlük ticareti temin eden mal stoku 17 milyon ML tutarındaydı.
*ML: Moldova Leyi 

GAGAVUZYA İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER

Gagavuzya'da Sanayi'nin Ekonomiye Katkısı

St. John Kilisesi'nin Kubbesinin İçinden Görünümü, Komrat
2000 Yılında Gagavuz Özerk Bölgesi'ndeki sanayi işletmeler tarafından 163 milyon ML tutarında ürün (iş, hizmet) istihsal edilmiştir.*
Bir önceki yıla göre % 7,5 oranda azalma kaydedilmiştir.
Bir önceki yıla göre konfeksiyon üretimi 3 kat, konserve üretimi 1,9 kat, şarap üretimi 1,6 kat artmıştır. Bunun yanı sıra, ısı enerjisi üretimi % 40, makarna mamulleri ve yem üretimi % 74, hayvansal yağ üretimi % 73, Et üretimi % 69, salam, sucuk mamulleri ve bitkisel yağ üretimi % 63, ekmek üretimi % 42, süt mamulleri üretimi % 41 bulgur ve fermentasyonlu tütün üretimi % 32 oranlarda azalmıştır.

Gagavuzya'da Altyapı Yatırımları

Vulkaneşti'de 1980'lerden kalma Sovyet Mimarisi Kemerler
2000 Yılında Gagavuz Bölgesinde yerleşik her türlü mülkiyet şekillerine sahip şirketler ve kuruluşlar tarafından 22 milyon ML'lik inşaat işleri dahil olmak üzere 28 milyon ML tutarında alt yapı yatırımı yapılmıştır. Bir önceki yıla kıyasla bu veriler % 13 ve % 11 oranlarda gerçekleşmiştir.
Sanayi tesislerin inşaatında 25 milyon ML harcanmıştır (yapılan yatırımların % 89'udur).*
1999 yılına göre % 12 oranda gerçekleşmiştir.

Gagavuzya Ekonomisi

Komrat'ta St John Kilisesi'nin yanındaki Küçük Kutsal Kuyu, Gagavuzya
Gagavuzya verimli toprakları dolayısıyla oldukça yüksek bir tarım potansiyeline sahiptir.

Üzüm işleme, meyva işleme (şeftali, kaysı, erik, elma, armut, ayva vb.), ayçiçeği, mısır, buğday, soya üretimi ve işleme, süt mamulleri üretimi, yün ve deri işleme, yün ve deri mamulleri üretimi, tütün ve tütün mamulleri üretimi gibi alanlarda yeni yatırımların yapılması ve çağdaş teknolojilerin kullanılması durumunda yüksek verim alınabileceği düşünülmektedir.

10 Kasım 2012 Cumartesi

Gagavuzya Cumhuriyeti

Komrat'ta St. John Kilisesi
Gagauzya Cumhuriyeti,  Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nden ayrılan ve 1990 – 1994 yılları arasında bağımsız olduktan sonra barışçıl olarak Moldova Cumhuriyetine katılan devlettir.
Günümüzde Gagavuzya otonom bölgesi olarak adlandırılmaktadır.
Gagavuzlar, 21 Ağustos 1990'da Özerk Gagavuz Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni, güneyde Gagavuzların en yoğun yaşadığı Komrat yöresinde ilan etmişlerdir.