Tacikistan'da Enerji

Tacikistan’da enerji alanındaki öncelik, ülkenin sahip olduğu su kaynakları nedeniyle hidroenerjidedir. Tacikistan su anda enerji kaynaklarının sadece yüzde 5’ini kullanabilmektedir. Örneğin Zarafsan nehri üzerinde 13 adet hidroelektrik santral kurulması mümkünken bugün bir tane dahi yoktur. Aynı şekilde Varzob’ta üç adet santral mevcut iken üç adet santralın daha yapımı mümkündür. Ayrıca Tacikistan dağlarında buz kütleleri halinde 60 milyar m3 su bulunmaktadır. Ülkede küçük ve orta büyüklükte
çok sayıda hidroelektrik santralin inşası mümkündür.

Su anda ülkede iki büyük hidroelektrik santralın inşaatı devam etmektedir. Rogun Santralı için yaklaşık 800 milyon dolar, Santuda Santralı için ise 500-550 milyon dolarlık bir finansman gerekmektedir. Rusya, Rogun projesine 50 milyon dolarlık yatırım yapılacağını açıklamış, Rus UES (Birleşik Enerji Sistemi) firmasının başkanı Anatoly Çubais ise toplam 200 milyon Euro’luk bir yatırım yapılacağını ve firmalarının projeyi
zamanında tamamlayacağını bildirmiştir. Santuda Santralı için İran liderliğinde bir konsorsiyum oluşturulmaktadır. İran, bu projeye 150-200 milyon Euro tutarında bir yatırım yapacaktır.Ülkede kış aylarında enerji sıkıntısı söz konusu iken yaz aylarında enerji fazlası ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle yaz aylarında Rusya ve Kazakistan’a elektrik enerjisi ihraç edilmektedir. Ayrıca Afganistan’a elektrik satılması planlanmaktadır.
12 milyon varillik ispatlanmış petrol rezervine sahip olan Tacikistan’da üretim, iç savaş boyunca yüzde 70 oranında azalmıştır. Savasın etkilerinin yanı sıra, genel olarak ekonomik sorunlar ve altyapıdaki yatırım yetersizliği bu sonucu doğurmuştur. Su anda Tacikistan, petrol ihtiyacının tamamına yakınını ithalat yoluyla karşılamakta, ihtiyacın yüzde 70’i ise Özbekistan tarafından temin edilmektedir. Tacikistan’ın doğalgaz rezervleri 5.6 milyar metreküp seviyesindedir. Ancak petrolde olduğu gibi doğalgazda da üretim yetersiz kalmakta ve iç talep ithalatla karşılanmaktadır.