Türkiye-Mısır Ticari ve Ekonomik İlişkileri

Dış Ticaret ve Yatırımlar Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Cezayir’den sonra Arap dünyasındaki en büyük 4. ekonomidir. 2005-2008 döneminde yıllık yaklaşık %7’lik büyüme oranını koruyan Mısır, küresel krizin etkilerinin hissedildiği 2009 yılında da yaklaşık %4,7’lik bir büyüme oranı yakalamıştır. Bu performansın arkasında, 2004 yılından başlayarak uygulamaya konulan liberalizasyon politikaları bulunmaktadır. 2009 yılında Mısır’ın toplam ihracatı 23,9, ithalatı ise 46,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye-Mısır ilişkilerinin gelişmesinde halen esas itici güç ekonomik işbirliğidir. 2005 yılı Aralık ayında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması, 2007 yılı Mart ayında yürürlüğe girmiştir. Bu Anlaşmanın da etkisiyle toplam ticaretimiz üç yılda iki buçuk kat artmıştır. Nitekim, 2006 yılında 1,1 milyar dolar olan ticaret hacmimiz 2007 yılında 1,5 milyar dolara, 2008 yılında ise 2,3 milyar dolara ulaşmıştır.  2008 yılında Mısır’ın ülkemize ihracatı 2007 yılına oranla %39 artarak 943 milyon dolara yükselirken; ülkemizin Mısır’a ihracatı %58 artarak 1,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.  2009 yılında, Mısır’a yönelik ihracatımız bir önceki yıla kıyasla yaklaşık %100 artarak 2,6 milyar dolara ulaşmıştır.  Ticaret dengesinde bir önceki yıla nazaran ülkemiz lehine oluşan yaklaşık 1,2 milyar dolarlık farka tekabül eden bu artışın önemli bölümü Mısır’a yönelik demir-çelik ürünleri ihracatımızdan kaynaklanmaktadır.  2010 yılının ilk 11 ayındaki ticaret hacmimiz 2,9 milyar doları geçmiştir. Türkiye-Mısır İkili Ticaret İstatistikleri (000$): YILLAR İHRACAT       İTHALAT HACİM DENGE 2005 687.299 267.246 954.545 420.053 2006 709.353 392.501 1.101.854 316.852 2007 902.658 679.345 1.582.004 223.313 2008 1.426.060 942.507 2.368.567 483.553 2009 2.618.360 641.379 3.259.739 1.976.981 2010 2.261.286 926.280 3.187.566 1.335.006 Mısır’a ihracatımızda ilk sıralarda yer alan ürünler otomobil, demir/alaşımsız çelikten yarı mamuller ile petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlardan oluşmaktadır. Başlıca ithalat kalemleri ise pirinç, kömür çeşitleri, bakır teller, petrol gazları ve diğer hidrokarbonlar ile kimyasal gübrelerdir. İki ülke arasındaki yatırım ilişkileri, son derece olumlu bir şekilde gelişmekte olup, ticaret hacmini de olumlu yönde etkilemektedir. Yatırım ilişkileri konusunda, özellikle Türkiye kaynaklı tekstil ve konfeksiyon yatırımcılarının Mısır’daki faaliyetleri nedeniyle, beklentilerin ötesinde bir hareketlilik yaşanmaktadır. Mısır’daki Türk yatırımları son beş yıllık dönemde 60 milyon dolardan 1,5 milyar dolar seviyesine çıkmıştır. Ülkemizin Mısır’daki yatırımlarında, başta tekstil ve konfeksiyon sektörü olmak üzere artış görülmüş olup, firmalarımızın büyük bir bölümü başkent Kahire ve çevresi ile liman şehri olması nedeniyle İskenderiye ve Bourg el-Arap bölgelerini tercih etmişlerdir. Son yıllarda iki ülke arasında her alan gelişen ilişkiler, karşılıklı olarak ziyarette bulunan turist sayılarında da artışa yol açmıştır.  Nitekim, 2006 yılında ülkemizi yaklaşık 42 bin Mısırlı turist ziyaret ederken, bu rakam 2007 yılında 53 bine, 2008 yılında ise 57 bine ulaşmıştır. 2009 yılında ise ülkemizi ziyaret eden Mısırlı turist sayısı bir önceki seneye oranla %15 artışla 67 bin olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılının ilk 8 ayında 44 bin olarak gerçekleşen bu rakamın yılsonu itibariyle 2009 yılı rakamlarını geçeceği tahmin edilmektedir. Ülkemizle Mısır arasında ilk ticaret anlaşması 1966 yılında Kahire’de, ikincisi 1976 yılında Ankara’da, üçüncüsü 4 Ekim 1996 tarihinde Kahire’de imzalanmıştır. Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi (ÇVÖA), Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması (YKTK), Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması’nın ardından, 1 Mart 2007 tarihinde yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması’yla (STA) birlikte ekonomik ve ticari ilişkilerin altyapısı büyük ölçüde tamamlanmıştır. Türkiye-Mısır Serbest Ticaret Anlaşması sanayi ürünlerindeki gümrük vergileri, miktar kısıtlamalarının kaldırılması, bitki ve hayvan sağlığı konusunda önlemler, hizmetler, yatırımlar ve genel hükümler alanlarında düzenlemeler içermektedir. Diğer ikili anlaşmalar, Türkiye, Mısır ve Suriye Hükümetleri Arasında Turizm Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı (2009) ve Türkiye-Mısır Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması’dır (1994). İkili İşbirliği Mekanizmaları İş Konseyi/İş Forumu Toplantıları 18-19 Ocak 2010 tarihlerinde Ticaret ve Yatırım Köprüsü Programı çerçevesinde Sanayi ve Ticaret Bakanı Sayın Nihat Ergün’ün Mısır ziyareti vesileyle Türkiye-Mısır İş Forumu düzenlenmiştir. Ortak Komite Toplantısı ve Ortaklık Konseyi Kurulması Türkiye-Mısır Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamında ihdas edilen “Ortak Komite”nin ilk toplantısı 18-19 Haziran 2007 tarihlerinde Ankara’da, ikinci toplantısı ise 22-23 Mart 2009 tarihlerinde Kahire’de gerçekleştirilmiştir. Turizm Karma Komisyonu (Turizm) Türkiye –Mısır VI. Dönem Turizm Karma Komisyonu Toplantısı 6 Eylül 2005 tarihinde Kahire’de düzenlenmiştir. Yasal Zemin Ülkemizle Mısır arasında ilk ticaret anlaşması 1966 yılında Kahire’de, ikincisi 1976 yılında Ankara’da, üçüncüsü 4 Ekim 1996 tarihinde Kahire’de imzalanmıştır. Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi (ÇVÖA), Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması (YKTK), Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması’nın ardından, 1 Mart 2007 tarihinde yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması’yla (STA) birlikte ekonomik ve ticari ilişkilerin altyapısı büyük ölçüde tamamlanmıştır.