28 Şubat 2011 Pazartesi

Libya Tarihi ve Libya'nın Bağımsızlık Mücadelesi

</p><p>İtalyanlara karşı direnişin sembol ismi Ömer Muhtar


İtalyanlara karşı direnişin sembol ismi Ömer Muhtar
Libya’nın bilinen ilk tarihi, ülkede mevcut mağara, harabe ve eski eserler üzerinde yapılan araştırmalara göre, M.Ö. 400 yıllarında yaşamış olan Berberilerle başlar. Eski Yunanlılar Libya’nın en eski yerlileri olarak bilinen Berberilere, “Lebular” ve ülkeye de “Lebu” diyorlardı. Zamanla bu kelime, “Libya” şeklinde söylenmiştir. Berberiler, uzun müddet Fenikelilerin istilasında kalmışlardır. Libya, bundan sonra birçok milletlerin istilasına uğradı ve pekçok medeniyetlerin tesirinde kaldı. Libya’yı önce Kartacalılar, sonra Romalılar idareleri altına aldılar. Romalılar buraya “Afrika” adını verdiler. Bu isim yıllar sonra bütün kıta için söylenir oldu. Libya, bunlardan sonra 642 yılına kadar Vandallar ve Bizanslıların istilasında kaldı.
Ömer Muhtar'ın İtalyanlara karşı direnişi başlattığı Bingazi Şehri
Emevi orduları bölgeyi Libya'yı fethettiğinde, İslam dininin buralarda yayılmasına sebeb oldu. Emevilerden sonra kurulan Abbasi Devletinin meşhur halifesi Harûn Reşid zamanında, Libya’ya “Ifrikiye” adı verildi ve devlete bağlı valilerce idare edildi. Uzun yıllar Abbasi hakimiyetinde kaldıktan sonra, 910 yılında Fatimilerin işgaline uğradı. Kısa bir müddet sonra, önce Eyyûbi Devletine daha sonra Memluklere bağlandı. Libya 1551 yılına kadar Memlûk sultanlarının idaresi altında kaldı. Aynı yıllar, Osmanlı Devletinin Asya, Avrupa ve Afrika’da fetihler yaparak zaferden zafere koştuğu yükselme dönemidir.
Direniş'in merkezi Bingazi'den bir görünüm
Bir zamanlar İspanya ve Malta şövalyelerinin elinde inleyen Trablus, 1551 yılında, meşhur Kaptan-ı derya Turgut Reis tarafından fethedilmiş ve Libya, Osmanlı Devletine bağlanmıştı. Libya, 400 yıl Osmanlı adaleti ve idaresi altında huzur ve refah içinde yaşadı. Osmanlı Devletine bağlı ayrı bir il idi. Osmanlı padişahının tayin ettiği valilerce idare edilir ve her yıl devlete vergi verirdi. Fakat Osmanlı Devletinin son zamanlarında iş başına geçen İttihat ve Terakki Partisinin beceriksizlikleri, üç kıtaya yayılmış büyük Osmanlı topraklarının elden çıkmasına sebep olduğu gibi, Libya da aynı akıbete uğradı. İttihat ve Terakkicilerin tecrübesiz ve bilgisiz idareleri sırasında Libya’ya gerekli önem verilmedi. Dünyanın içinde bulunduğu siyasi buhranlar Afrika’da da kendisini göstermiş ve İtalyanlar, Libya’ya saldırmışlardır. Bundan sonra Libya, diğer Afrika ülkeleri gibi Avrupalı milletlerin mücadele alanı olmuştur. Nihayet 1911 yılında Ouchy Antlaşması ile ülke, İtalyanların eline geçti. Bu tarihten itibaren 1951 yılına kadar devam eden kargaşalıklar dönemine girdi.


Osmanlı Devletin'den sonra ülkeyi işgal eden İtalya ülkenin tamamını kontrol etmeyi başardı. Halkı baskı ve zulüm ile sindirdi. Adeta bütün Libya'yı köleleştirdi. Bu dönemde İtalyan sömürgeciliğine karşı Ömer Muhtar tarafından başlatılan direniş hareketi ise Ömer Muhtar'ın yakalanarak idam edilmesi sonucunda başarısızlığa uğradı.İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra bölge Fransa ve İngiltere'ye bırakıldı.
 
II. Dünya Savaşı, 1939-45 arasında hemen hemen dünyanın her yanını kapsayan uluslararası savaş. I. Dünya Savaşının çözümsüz bıraktığı anlaşmazlıklarla belirlenen yirmi yıllık gergin bir dönemin ardından patlak veren savaşta Almanya, İtalya, ve Japonya’nın oluşturduğu Mihver devletleriyle Fransa, İngiltere, ABD, SSCB ve daha sınırlı bir konumla Çin’in oluşturduğu Müttefik devletler karşı karşıya geldi. 
 
Birleşmiş Milletler 1949'da Libya'nın bağımsız bir ülke olması gerektiği kararını aldı. Görüşmelerde Libya'yı, 1920'lerden beri İtalyanlar'la mücadele etmiş olan, sonrasında Mısır'a sürgüne giden
Birleşmiş Milletler, kısaca BM, 24 Ekim 1945'te kurulmuş uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş global bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Örgütün, kurulduğu yıllarda 51 olan üye sayısı şu an itibariyle üyeliği kaldırılan Vatikan ve değiştirilen Çin Halk Cumhuriyeti dahil 192'ye ulaşmıştır. (Türkiye kurucu üyeler arasında yer alır). Örgütün yönetimi New York'ta bulunan Şeyh İdris temsil etti.
 
Libya’daki mevcut azınlıkların liderleri olan Ahmed eş-Şerif, M.İdris ve M.İbn Ali el-Sanûsi gibi emirler, Avrupalılara karşı isyanları başlattılar. Ülke içinde İtalyanlarla şiddetli çarpışmalar oldu. İtalyanlar birçok katliamlar yaptılar. Nihayet müttefiklerin yardımı ile 1951 yılında yabancıların idaresi son bularak Libya Krallığı kuruldu. 1953 yılında Arap Birliğine ve 1955 yılında da BM’ye üye oldu. Libya, 1963 yılında on yönetim bölgesine ayrıldı. Krallık, 1969’da meşrûti krallık haline getirildi. Fakat çok geçmeden iki yıl sonra ordu içindeki genç subaylar grubu ihtilal hazırlığına girdiler. O sıralarda Türkiye’yi ziyaret etmekte olan Kral İdris devrildi. İhtilal sırasında yüzbaşı rütbesiyle Silahlı Kuvvetler Komutanı olan Kaddafi, ihtilalden sonra, önce başbakan ve sonra da devlet başkanı oldu. Muammer Kaddafi, ülke yönetimini ele geçirdikten sonra “ihtilal lideri” olarak Libya’yı yeni bir düzen içine soktu. Arab-İsrail Harbi neticesi parçalanan Arab Birliği yerine Mısır ve onun yanında yer alan Arap ülkelerine karşı, Red Cephesini kurdu. Rusya ile yakın ilişkiler içerisine girerek politikasını Moskova’ya paralel bir tarzda yürüttü. Kendisinin yazdığı ve sosyalist fikirlerini ihtiva eden Yeşil Kitab istikametinde bir Arap Birliği düşüncesine kapıldı. Mısır ile birleşme çabası boşa çıkınca Sûriye ile birleşme kararı aldı.

1980’de, bir uranyum kaynağı olan Çad ile resmi olarak birleşti. Son olarak Tunus ile birleşmeye teşebbüs edildiyse de, Mısır birleşmesi gibi başarısızlığa uğradı ve birçok karışıklıklar ortaya çıktı. Libya’daki ABD ve İngiltere’ye ait üsler kapatıldı. ABD ile karşılıklı ticari misillemelerin ve Akdeniz’deki askeri sürtüşmelerin arkasından ABD uçakları Trablusgarb ve Bingazi’yi bombaladı. Bu saldırı Kaddafi’nin ülke içindeki yerini yeniden güçlendirdi (1986). Libya’nın Mısır, Uganda ve Çad’ın içişlerine karışmaya kalkışması üzerine, bu ülkelerde birçok silahlı çatışma meydana geldi. Çad’a gönderilen Libya kuvvetleri mağlup olarak geri döndü. Kaddafi, Castro politikasını Afrika kıtasında benzeri bir şekilde tatbik ederek Libya’daki birçok müesseseleri devletleştirmiş ve hür dünya ülkeleri ile olan ilişkilerini gerginleştirmiştir. 1986’dan itibaren Amerika’nın Petrol ve havacılık sektörlerine uyguladığı ambargo, büyük ekonomik sıkıntıya yol açtı. 1990 yılında Kaddafi, Amerika ile ilişkilerini geliştirmeye başladı.

Libya'nın Komşuları

 Libya'nın Konumu
Libya (Arapça: ليبيا Lībiyā), (resmî ad الجماهيرية العربية الليبية الشعبية الإشتراكية العظمى ‎ El-Cemāhīriyyetü'l-ʿArabiyyetü'l-Lībiyye eş-şaʿbiyyetü'l-İştirākiyyetü'l-ʿUẓmā Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi) Akdeniz kıyısında, doğusunda Mısır, batısında Cezayir ve Tunus, güneyinde Nijer ve Çad, güneydoğusunda Sudan ile komşu olan bir Kuzey Afrika ülkesidir.

Afrika kıtasının kuzeyinde Akdeniz sahillerinin hemen hemen tam ortasında yer alır. 1959'da bulunan geniş petrol yatakları sayesinde kıtanın zengin devletleri arasındaki yerini almıştır.

Ülke yüzey şekilleri bakımından kıtanın kuzeyinde yer alan diğer Afrika ülkeleriyle benzerlik gösterir. Büyük bir bölümü çöllerle kaplıdır. Bu sahada çöl topografyasının yerel şekillerinin hemen hepsi ile karşılaşılır. Ülkenin engebeli dağlık kesimleri kuzeydoğu, kuzeybatı sahilleri ile güney ucudur.

Libya Adının Kaynağı


Ülkenin adı olan 'Libya', eski Mısırlılar'ın Nil'in batısında yaşayan Berberiler için kullandıkları Lebu sözcüğünden gelmektedir. Sözcük eski Yunanca'ya 'Libya' olarak geçmiştir.

Türkiye-Libya Ticari ve Ekonomik İlişkileri



Dış Ticaret ve Yatırımlar

Son yıllarda Libya ile ekonomik ve ticari ilişkilerimiz müteahhitlik hizmetleri başta olmak üzere her alanda giderek gelişmektedir. Libya ile ticaret hacmimiz 2010 yılı sonu itibariyle yaklaşık 2,36 milyar dolar düzeyine ulaşmıştır. Bu rakamın önümüzdeki 5 yıl içinde 10 milyar dolara çıkartılması hedeflenmektedir. Libya’yla ticaret rakamları bin dolar cinsinden aşağıdaki tabloda mevcuttur.

Türkiye-Libya İkili Ticaret İstatistikleri (000$):

YILLAR
İHRACAT
İTHALAT
DENGE
HACİM
2003
254.741
1.072.548
-588.930
1.327.289
2004
337.204
1.514.125
-817.807
1.851.329
2005
384.167
1.989.269
-1.176.921
2.373.436
2006
489.261
2.297.351
-1.605.102
2.786.612
2007
643.149
399.720
-306.824
1.042.869
2008
1.074.256
336.325
737.931
1.410.581
1.799.236
402.568
1.396.668
2.201.804
2010
1.935.307
425.652
1.509.655
2.360.959


İhracatımızda başlıca kalemleri sanayi ürünleri (makine, ulaşım, araçları, dokumacılık ve hazır giyim, yarı mamuller, demir-çelik, kimyasallar, diğer tüketim malları vs.) ve gıda maddeleri, ithalatımızın tamamına yakınını ise petrol ve petrole dayalı ürünler oluşturmaktadır. Ticaret hacmindeki denge son üç yıldır lehimize bir seyir izlemekte olup bunda ihracatımızdaki artışın yanı sıra 2007 yılından itibaren Libya’dan petrol ve petrol yan ürünleri ithalatımızı azaltmamızın ve son dönemde petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün etkisi bulunmaktadır.



2009 yılı itibariyle Türk firmalarının Libya’da inşaat, tarım, madencilik, imalat ve hizmet sektörlerinde yaklaşık 60 milyon dolar tutarında yatırımı bulunmaktadır.


Bugüne kadar müteahhitlerimizce Libya’da üstlenilen projelerin toplam değeri 20,5 milyar dolar seviyesindedir. Libya, müteahhitlerimizin yurt dışında üstlendikleri iş hacmi bakımından Rusya’nın ardından 2. sırada bulunmaktadır. Libya’da kayıtlı olarak faaliyet gösteren firmalarımızın sayısı 2009 yılı sonunda 115’e ulaşmıştır. Şirketlerimiz liman, yol sulama, bina yapımı/ restorasyonu (alışveriş merkezi, konut, otel vb.) gibi muhtelif alanlarda ciddi projeler üstlenmektedirler.


Son dönemde ilişkilerimizin çeşitlendirilmesi, bu meyanda yatırımların karşılıklı olarak arttırılması, Afrika başta olmak üzere üçüncü ülkelerde de ortak yatırımlar yapılması ve çeşitli alanlarda uzun vadeli işbirliği projeleri üretilmesi yönünde ortak irade oluşmuştur.

İkili işbirliği mekanizmaları


İkili işbirliği mekanizmaları Karma Ekonomik Komisyon Toplantıları ve İş Konseyi Toplantılarından oluşmaktadır. Türkiye-Libya 21. Dönem KEK Toplantısı 20-22 Temmuz 2009 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilmiştir.


Türkiye-Libya İş Konseyi Kuruluş Anlaşması, 28-31 Ocak 2007 tarihlerinde Trablus’ta gerçekleştirilen Türkiye-Libya 20. Dönem Karma Ekonomik Komisyon toplantısı sırasında, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu ile Libya Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği arasında imzalanmıştır. Konseyin Türkiye tarafı başkanlığı TML İnşaat Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı H.Ersin Takla tarafından Libya Tarafı Başkanlığı ise Cuma El Usta tarafından yürütülmektedir. Türkiye-Libya İş Konseyi 1. Ortak Toplantısı 28-30 Temmuz 2009 tarihlerinde İstanbul’da, 2. Ortak Toplantısı 6 Nisan 2010 tarihinde Trablus’ta düzenlenmiştir.


Yasal zemin


İktisadi İşbirliği ve Ticaret Anlaşması (1975), Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması (1975) ve Ticari ve Mali İşbirliği Anlaşması (1978) iki ülke ekonomik ilişkilerinin hukuki çerçevesini oluşturmaktadır.

Libya’dan Türkiye’ye üst düzey ziyaretler

 Başkent Trablus'tan (Tripoli) bir görünüm
1969 Devrimi’nden bu yana Libya ile ülkemiz arasında karşılıklı olarak Devlet Başkanı düzeyinde bir ziyaret gerçekleşmemiştir.

27 Şubat 2011 Pazar

Türkiye’den Libya’ya Ziyaretler




Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 28-30 Kasım 2010 tarihlerinde
Libya’da düzenlenen 3. AB-Afrika Zirvesi’ne,
Libya Lideri Muammer Kaddafi’nin davetiyle onur konuğu olarak katılmak
üzere 28 Kasım 2010 tarihinde Libya’ya gitmişti.

Başbakan Turgut Özal     - 22–25 Mayıs 1984          
Başbakan Turgut Özal  - 28–30 Mayıs 1988
Başbakan Tansu Çiller - 30 Ekim–1 Kasım 1994
Başbakan Necmettin Erbakan - 04–06 Ekim 1996

26 Şubat 2011 Cumartesi

Libya İle Siyasi İlişkilerimiz


Başkent TRablusgarb'dan Bir Görünüm

Ortak tarihi bağlar, Libya'nın Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında kendi dış politikasına hizmet edecek şekilde de olsa Türkiye'ye verdiği destek ve 1975'den bu yana müteahhitlik firmalarımızın Libya'da yaptığı projeler iki ülkenin esasen mevcut yakın bağlarını daha da kuvvetlendiren önemli etkenler olmuştur. Ancak, Türkiye'den beklediği yakınlık ve desteği umduğu ölçüde alamadığı düşüncesine kapılan Kaddafi'nin giderek artan Türkiye aleyhindeki sözleri, ilişkileri 1980 ortalarından itibaren zedelemeye başlamıştır.
90’lı yıllarda, Türkiye-İsrail ilişkilerinin gelişmesinden rahatsız olan Kaddafi, Türkiye-İsrail ilişkilerini eleştirmenin ötesinde, Türkiye'nin yönetim şekli, bölünmez bütünlüğü, dış politikası ve tarihi aleyhinde asılsız ve tutarsız beyanlarda bulunmuş ve bunlar Türkiye'den tepki bulmuştur. Bu gelişmeler üzerine 13 Haziran 1997 tarihinde Türkiye, Trablus Büyükelçisini geri çekmiş, yeni Büyükelçinin Trablus'a atanması ise ancak, 1998 Şubat ayında mümkün olmuştur.
Libya'ya yönelik BM yaptırımlarının 5 Nisan 1999'da askıya alınmasının ardından uluslararası camiadaki yerini yeniden almaya çalışan Libya, özel bir önem atfettiği Türkiye ile de ilişkilerini düzeltmek çabası içine girmiştir.
Basında Türkiye aleyhinde hemen her gün rastlanan yazıların şiddeti ve yoğunluğu, Dışişleri Bakanlığımız Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Uğur Ziyal'in 1–3 Mayıs 2000 tarihlerinde Trablus'u ziyaretinden sonra azalmıştır.
Dışişleri eski Bakanı İsmail Cem, 20–21 Ocak 2001 tarihlerinde Trablus'u ziyaret etmiş, iki ülke arasında siyasi danışma mekanizması kurulmasını öngören bir Mutabakat Zaptı imzalanmıştır.
BM Güvenlik Konseyi’nin 12 Eylül 2000 tarihinde Libya’ya uygulanan ambargoyu kaldırması ve Libya’nın son olarak KİS programını feshetmesi ülkemizce de olumlu karşılanmış, Bakanlığımızın konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada Libya’nın kayıtsız şartsız olarak silah denetçilerinin denetimine izin vermesinin, bu ülkenin uluslararası toplumla tam olarak bütünleşme sürecine ve bölge istikrarına önemli katkı sağlayacağı vurgulanmıştır.
Hükümetimiz tarafından en üst düzeyde yapılan müteaddit girişimlere rağmen, 14 Temmuz 2005 tarihinde 2 Türk vatandaşının Libya’da idam edilmeleri ilişkilerimizde soğuk duş etkisi yaratmıştır.

1980 yılından günümüze kadar Türkiye ile Libya arasında Devlet ve Hükümet Başkanları düzeyinde gerçekleştirilen karşılıklı ziyaretlerin dökümü aşağıdadır:

Siyasi Yapısı

 
Libya'dan Bir Görünüm

Yönetim Şekli: Cemahiriye
Devlet Başkanı: Muammer Kaddafi

1551- 1911 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu’nun bir parçası olan, 1911’de İtalya tarafından işgal edilen, 1934’te İtalyan sömürgesi haline getirilen, 1942’de İngiliz-Fransız Kondominyumu yapılan ve 1951 yılında bağımsızlığını kazanan Libya, 1969 yılına kadar Krallıkla yönetilmiş, 1 Eylül 1969 tarihinde de Muammer Kaddafi’nin askeri darbesine sahne olmuştur. Kaddafi’nin yönetimi ele geçirmesinden sonra bir süre Libya Arap Cumhuriyeti adını alan Libya’nın bugünkü resmi adı Libya Arap Halk Sosyalist Büyük Cemahiriyesi’dir.

Ülkede teorik olarak Lider Kaddafi'nin 1977'de yayınladığı "Yeşil Kitabı"ndaki doğrudan demokrasiyi öngören "Cemahiriye" sistemi geçerlidir.

Cezayir Meydanı Camii, Trablus, Libya

Cezayir Meydanı Camii, Tablus, Libya

Libya'nın Başkenti Trablus'ta Cezayir Meydanı Camii. Cami, İtalya'nın Libya'yı işgali döneminde Katolik kilisesi olarak kullanılmıştır. Bağımsızlık sonrası ise Camiye dönüştürülmüştür.

The Algeria Square Mosque in Tripoli. The structure was a Catholic church during the period of Italian rule, but has now been converted into a Muslim place of worship.

Sabratha Tiyatrosu

Sabratha Tiyatrosu

Sabratha Roma döneminden kalma bir tiyatrodur. 1920 ve 1930'lu yıllarda Arkeologlar tarafından orijinaline sadık kalınarak çok güzel bir şekilde restorasyonu yapılmıştır.

The amazingly well-preserved Roman theater at Sabratha was restored by archaeologists in the 1920s and 1930s.


Trablus Limanı

Trablus Limanı

Trablus Limanı önemli sanayi mallarının nakliyesinde geniş bir yer tutar.
Ayrıca deniz kıyısı boyunca yürümek, deniz kıyısında eğlenmek her yaştan Trabluslu insanın vaz geçemeyeceği bir durumdur.

Tripoli Harbor is a study in contrasts, with significant industrial shipping taking place adjacent to a broad recreational riverwalk, popular with Tripoli residents of all ages.

Başkent Trablus'daki Bakır Pazarları

Başkent Trablus'da Bakır Pazarı

Trablus şehri çeyrek asırdır bakır pazarında bakır hat ustaları yetiştirir. Bakır hat ustalarını sokakların, pazarların çarşıların sağlı sollu her iki tarafında da görebilmeniz mümkündür.


Tripoli's medina (old city quarter)includes craftsmen of several specialties, including the copper market. Copper forges line each side of the alley where craftsmen may be observed at work.

Ghadames Şehrindeki Doğal Soğutma

Ghadames Şehrindeki Doğal Soğutma

Ghadames tarihi şehri geleneksel olarak kerpiç tuğla mimarisi ile tasarlanmış olup, doğal soğutma için dizayn edilmiştir. Binalar, doğrudan birbirine bitişik inşa edilmiştir.

The traditionally decorated mud brick architecture of Ghadames' Old City is designed for natural cooling. Buildings are built directly adjacent to each other, which insulates the streets and living spaces below from the beating sun.

24 Şubat 2011 Perşembe

Leptis Magna, Trablus

 Leptis Magna, Trablus

Leptis Magna, başkent Trablus'un 100 km (60 mil) doğusunda bulunmaktadır. Akdeniz bölgesindeki Roma dönemi kalıntıları içerisinde, en iyi muhafaza edilmiş ve en iyi bakımı yapılmış eser olarak Leptis Magna gösterilebilir.

Leptis Magna, about 100 km (60 mi) east of Tripoli, is recognized as one of the most complete and best-preserved Roman ruins in the Mediterranean area.

Marcus Aurelius Kemeri

Trablusgarb'daki Marcus Aurelius Kemeri

Marcus Aurelius Kemeri Roma döneminden kalma en büyük tarihi eserdir.  Bu kemer M.S. 2.yy.'ın ikinci yarısından kalma kemer, cami minaresine adeta çerçeve görevi yapmaktadır.


The Arch of Marcus Aurelius is the largest remaining Roman relic in Tripoli. Here seen framing a local minaret, the monument dates to the second half of the second century A.D.

Trablus'taki Saat Kulesi

Trablus'taki Saat Kulesi

Çeyrek asırdır Trablus şehrinin kalbinde İtalyan Sömürge döneminden kalma Saat Kulesi bulunmaktadır.
Kule göz kamaştırıcı bir şekilde geceleri etrafı aydınlatır.

The Clock Tower in the heart of Tripoli's medina (old city quarter) is a relic of the Italian colonial period. The structure is dazzlingly lit at night.

Sahra Çölü Kumsalları

Sahra Çölü Kumsalları

Sahra Çölü'nün Kumsalları aşırı şekilde düz değildir. Engebeli, küçük küçük tepelerden oluşmaktadır. Kaya ve çakılların oluşturduğu manzara gerçekten görülmeye değer.



The sand dunes of the Sahara Desert are stunning, but are not the most common landform. Rock and gravel landscapes are much more common, though less photogenic.

Uydu'dan çekilmiş bir fotoğraf

Uydu'dan çekilmiş bir fotoğraf




Tarihi Ghadames Şehri'nden Bir Görünüm

Tarihi Ghadames Şehri'nden Bir Görünüm

Ghadames Trablusgarb'ın yaklaşık 550 km (340 mil) güneybatısında yer alan bir vaha şehridir.
Bu şehir, Sahra Çölündeki eski kervan yolları üzerinde önemli bir konaklama merkezi olmuştur.


Ghadames is an oasis town located some 550 km (340 mi) southwest of Tripoli. The site was an important stop along the old caravan routes across the Sahara. The Old City, shown here, was organized spatially and socially into seven clans.

LİBYA HALKIN SOSYALİST ARAP CUMHURİYETİ İSTANBUL BAŞKONSOLOSLUĞU

Libya Lideri Kaddafi'ye karşı yapılan halk ayaklanmasında
 meydana gelen olaylarda bir arabanın perişan hali.
Kançılarya:
İnönü Cad., Miralay Şefik Bey Sok., No:3, Gümüşsuyu, İstanbul
Telefon: (212) 251 81 00
Faks: (212) 252 55 15
infolibyaf@yahoo.com
Çalışma Saatleri: 08.30 – 15.00
Görev Bölgesi: İstanbul

Bay Aref A. B. ABUHAJAR/28 Kasım 2006
Konsolos

LİBYA HALKIN SOSYALİST ARAP CUMHURİYETİ ANKARA BÜYÜKELÇİLİĞİ

Libya'dan Bir Futbol Sahası

Kançılarya:
Cinnah Cad. No: 60, 06690 Çankaya, Ankara
Telefon: 438 11 10 – 14
Faks: 440 38 62
Çalışma Saatleri: 09:00 – 15:00

Bay Mohamed ZENATI/30 Temmuz 2007
Müsteşar/Geçici İşgüder

Bay Sedigh M.M. SULIMAN/16 Kasım 2006
Müsteşar

LİBYA HALKIN SOSYALİST ARAP CUMHURİYETİ ARMASI

Libya Devleti'nin Arması

LİBYA HALKIN SOSYALİST ARAP CUMHURİYETİ BAYRAĞI

Libya Bayrağı

Libya İle İlgili Genel Bilgiler

Resmi İsmi: Libya Halkın Sosyalist Arap Cumhuriyeti
İngilizce İsmi: Libya
Kendi Dilindeki İsmi: Al Jamahiriyah al Arabiyah al Libiyah ash Shabiyah al Ishtirakiyah
Genel Özellikler:
Kıta: Afrika
Durum: Birleşmiş Milletler Üye Ülkesi
Başkent: Trablus
Şehirler: Bingazi, Misurata, Surt
Nüfus: 6,160,000
Yüzölçümü: 1,759,540 km2
Para Birimi: 1 Libya dinarı = 1000 dirhem
Dil: Arapça
Din: İslam

Ulaşım ve Taşımacılık


Karayolları: 83,200 km (1999)
Su yolları: yok
Boru hatları: kondens 882 km; doğal gaz 3,481 km; ham petrol 6,916 km (2006)
Limanları: Al Khums, Banghazi, Darnah, Marsa al Burayqah, Misratah, Ra's Lanuf, Tobruk, Tripoli, Zuwarah
Hava alanları: 141 (2006 verileri)

İletişim Bilgileri


Kullanılan telefon hatları: 750,000 (2003)
Telefon kodu: 218
Radyo yayın istasyonları: AM 16, FM 3, kısa dalga 3 (2002)
Radyolar: 1.35 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 12 (1999)
Televizyonlar: 730,000 (1997)
Internet kısaltması: .ly
Internet servis sağlayıcıları: 1 (2000)
Internet kullanıcıları: 205,000 (2005)

Ekonomik Göstergeler

Sahra Çölünden Bir Görünüm

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 74.97 milyar $ (2006 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %8.1 (2006 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %7.3
endüstri: %51.3
hizmet: %41.4 (2006 verileri)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %41.4 (2006 verileri)
İş gücü: 1.787 milyon (2006 verileri)
Sektörlere göre işgücü dağılımı: Hizmet ve devlet %59, endüstri %23, tarım %17 (2004 verileri)
İşsizlik oranı: %30 (2004 verileri)
Endüstri: petrol, gıda üretimi, tekstil, el sanatları, çimento
Elektrik üretimi: 19.44 milyar kWh (2004)
Elektrik tüketimi: 18.08 milyar kWh (2004)
Elektrik ihracatı: 0 kWh (2004)
Elektrik ithalatı: 0 kWh (2004)
Tarım ürünleri: Buğday, arpa, zeytin, hurma, narenciye, sebze, soya fasulyesi, büyükbaş hayvan
İhracat: 37.02 milyar $ (2006 verileri)
İhracat ürünleri: Ham petrol, arıtılmış petrol ürünleri
İhracat ortakları: İtalya %37.7, Almanya %15.1, İspanya %9.3, Türkiye %6.2, Fransa %6.2, ABD %5.2 (2005)
İthalat: 14.47 milyar $ (2006 verileri)
İthalat ürünleri: Makine, taşıt ekipmanları, gıda, sanayi malları
İthalat ortakları: İtalya %21.2, Almanya %10.3, Tunus %5.6, Türkiye %4.8, Birleşik Krallık %4.8, Fransa %4.7, Güney Kore %4.6, Çin %4.5 (2005)
Dış borç tutarı: 4.492 milyar $ (2006 verileri)
Para birimi: Libya Dinarı (LYD)
Para birimi kodu: LYD
Mali yıl: Takvim yılı

Yönetimi

Ülke adı: Resmi tam adı: Büyük Sosyalist Libya Arap Halk Cumhuriyeti
kısa şekli : Libya
Yerel tam adı: Al Jumahiriyah al Arabiyah al Libiyah ash Shabiyah al Ishtirakiyah al Uzma
yerel kısa şekli: yok
Yönetim biçimi: Cumhuriyet
Başkent: Tripoli (Trablusgarp)
İdari bölümler: 25 belediye; Ajdabiya, Al 'Aziziyah, Al Fatih, Al Jabal al Akhdar, Al Jufrah, Al Khums, Al Kufrah, An Nuqat al Khams, Ash Shati', Awbari, Az Zawiyah, Banghazi, Darnah, Ghadamis, Gharyan, Misratah, Murzuq, Sabha, Sawfajjin, Surt, Tarabulus, Tarhunah, Tubruq, Yafran, Zlitan
Bağımsızlık günü: 24 Aralık 1951 (İtalya'dan)
Milli bayram: İhtilal Günü, 1 Eylül (1969)
Anayasa: 11 Aralık 1969, 2 Mart 1977
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ABEDA, AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), AFESD (Arap Ülkeleri Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Fonu), AL, AMF (Arap Ülkeleri Para Fonu), AMU (Arap Magrep Birliği), CAEU (Arap Ülkeleri Ekonomik Anlaşmalar Konseyi), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), ECA (Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), MONUC (BM Kongo Operasyonu), NAM, OAPEC (Arap Petrol İhracatçısı Ülkeler Örgütü), OAU (Afrika Birliği Teşkilatı), OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü)

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 6,310,434 (Temmuz 2009 verileri)
Nüfus artış oranı: %2.3 (2006 verileri)
Mülteci oranı: 0 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 23.71 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 76.69 yıl
erkeklerde: 74.46 yıl
kadınlarda: 79.02 yıl (2006 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 3.28 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.3 (2001 verileri)
Ulus: Libyalı
Nüfusun etnik dağılımı: Berber ve Araplar %97, Yunanlar, Maltalılar, İtalyanlar, Mısırlılar, Pakistanlılar, Türkler, Hintliler, Tunuslular
Din: Sünni Müslümanlar %97
Diller: Araplar, İtalyanlar, İngilizler
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %82.6
erkekler: %92.4
kadınlar: %72 (2003 verileri)

Coğrafi Verileri

Konum: Kuzey Afrika, Akdeniz kıyısı, Mısır ve Tunus arasında yer alır.
Coğrafi konumu: 25 00 Kuzey enlemi, 17 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Afrika
Yüzölçümü: 1,759,540 km²
Sınırları: toplam: 4,348 km
sınır komşuları: Cezayir 982 km, Cad 1,055 km, Mısır 1,115 km, Nijer 354 km, Sudan 383 km, Tunus 459 km
Sahil şeridi: 1,770 km
İklimi: Kıyı boyunca Akdeniz iklimi, iç kısımlarda kuru ve sert çöl iklimi görülür.
Arazi yapısı: Çoğunlukla çorak topraklar, düz ve dalgalı ovalar, platolar, çukurlar yer alır.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Sabkhat Ghuzayyil -47 m
en yüksek noktası: Bikku Bitti 2,267 m
Doğal kaynakları: petrol, doğal gaz, alçıtaşı
Arazi kullanımı: İşlenebilir arazi: %1.03
daimi ekinler: %0.19
diğer: %98.78 (2005 verileri)
Sulanan arazi: 4,700 km² (2003 verileri)
Doğal afetler: Kum fırtınaları

LİBYA (Libya)